Abstract
The two major determinants of private fixed investment are per capita real gross domestic product and real interest rate. Income channel works through capital adjustment mechanism and the effects of changes in income on fixed investment depends on capital output ratio. Real interest rate, on the other hand, represents the alternative cost of investment. For almost a decade, private investment has been sluggish, and as a result, there has been a heated debate in both political and academic circles regarding the level of interest rate and whether low interest rate is a major stimulus for the private investment in Turkey. In this paper we model the interaction between real interest rate and private investment in Turkey over the period between 1973 and 2014. Our findings indicate that there is unidirectional causality from real interest rate to private investment in the short and long run. However, there are breaks in terms of the size of the relationship, trend and regime during the second oil crisis (1978), Asian and Russian economic crises (1887, 1999), and global financial crisis (2008/2008). Therefore, we conclude that there is room for the monetary policy to stimulate private investment by lowering real interest rate in Turkey.
Keywords: Private Investment, Interest Rate, Cointegration Test with Structural Breaks, Turkey
JEL Classification: C22, E22, E32,E43, E50
Türkiye’de Faiz Oranı ve Özel Y atırım Arasındaki İlişkinin Zaman Serileri Analizi
Özet
Özel sektör sabit sermaye yatırımlarının iki temel belirleyicisi kişi başına reel gayri safi yurt içi hâsıla ve reel faiz oranıdır. Gelir kanalı sermaye uyumlanma mekanizması yoluyla çalışmakta ve bu süreçte gelirdeki değişmelerin sabit sermaye yatırımları üzerindeki etkisinin büyüklüğünü sermaye hâsıla oranın büyüklüğü belirlemektedir. Diğer yandan, reel faiz oranı, yatırımın alternatif maliyetini temsil etmektedir. Yaklaşık on yıldır Türkiye’de özel sektör yatırımları belirgin bir biçimde durgun olduğu için hem politik hem de akademik çevrelerde, hem reel faiz oranın düzeyi hem de düşük faiz oranın özel sektör yatırımları için bir teşvik unsuru olup olmadığı konusunda ateşli bir tartışma söz konusudur. Biz bu çalışmada Türkiye’de 1973-2014 dönemi için reel faiz oranı ve özel yatırımlar arasındaki ilişkiyi modelliyoruz. Bulgularımız hem kısa hem de uzun dönemde reel faiz oranından özel yatırımlara doğru tek yönlü bir nedenselliğin varlığına işaret etmektedir ancak, hem ilişkinin büyüklüğü hem de eğilim ve formu anlamda ikinci petrol krizi (1978), Asya ve Rusya ekonomik krizleri (1997, 1998) ve küresel finansal kriz (2008/2009) dönemlerinde kırılma gözlemlenmektedir. Böylece, çalışmanın buğularından yola çıkarak, Türkiye’de para politikasının reel faiz oranını düşürerek özel sektör yatırımlarını özendirmesinin olanaklı olduğunu ileri sürebiliriz.
Anahtar Kelimeler: Özel Yatırım, Faiz Oranı, Yapısal Kırılmalı Eşbütünleşme Testi, Türkiye
JEL Sınıflandırması: C22, E22, E32,E43, E50